Son beş yılda Türkiye’deki yaşlı nüfus, dikkate değer bir artış göstererek 8 milyon 722 bin 806 kişiye ulaştı. Bu artış, 2018’de 7 milyon 186 bin 204 olan yaşlı nüfus sayısına kıyasla %21,4’lük bir artışı temsil ediyor. Bu eğilim, yaşlanan bir nüfus profilinin şekillendiğini göstermektedir. Ayrıca, yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı da 2018’de %8,8 iken, 2023’te %10,2’ye yükseldi. Bu, Türkiye’nin demografik yapısında önemli bir değişimi yansıtmaktadır.

Cinsiyet dağılımına bakıldığında, yaşlı nüfusun %44,5’ini erkekler ve %55,5’ini kadınlar oluşturuyor. Bu, yaşlı nüfusun cinsiyet açısından dengeli bir dağılıma sahip olduğunu göstermektedir. Ancak, yaşlanma sürecindeki cinsiyet farklılıkları, ilerleyen yıllarda dikkate alınması gereken bir konu olabilir.

Önümüzdeki yıllarda yaşlı nüfusun oranının artmaya devam etmesi bekleniyor. Nüfus projeksiyonlarına göre, 2030 yılında yaşlı nüfus oranının %12,9’a, 2040 yılında %16,3’e, 2060 yılında %22,6’ya ve 2080 yılında %25,6’ya ulaşması tahmin ediliyor. Bu projeksiyonlar, Türkiye’nin demografik geleceği hakkında önemli ipuçları sağlamaktadır ve bu durum, sosyal hizmetlerin, sağlık sisteminin ve emeklilik planlarının yeniden düşünülmesini gerektirebilir.

Yaşlı nüfusun yaş dağılımına göre incelenmesi, dikkate değer bir trendi ortaya koymaktadır. 65-74 yaş grubu, yaşlı nüfusun %64,0’ını oluştururken, 75-84 yaş grubu %28,1’lik bir paya ve 85 ve üzeri yaş grubu ise %7,9’luk bir paya sahiptir. Bu veriler, yaşlı nüfusun heterojen bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yaşlılık deneyiminin yaşa göre farklılaştığını ve buna bağlı olarak yaşlılara yönelik politikaların esnek olması gerektiğini göstermektedir.

Türkiye’nin yaş yapısındaki değişimler, demografik bir dönüşümü yansıtmaktadır. Doğurganlık ve ölüm oranlarındaki düşüşler, sağlık hizmetlerindeki gelişmeler ve yaşam standartlarının yükselmesi gibi faktörler, nüfusun yaş dağılımını etkilemektedir. Bu değişimlerle birlikte, Türkiye’nin yaşlı nüfus oranının artması, sosyo-ekonomik politika ve planlama alanlarında yeni zorluklar ve fırsatlar ortaya çıkarmaktadır. Bu bağlamda, yaşlıların yaşam kalitesini artırmaya yönelik stratejiler ve sosyal güvenlik ağlarının güçlendirilmesi önem kazanmaktadır.

Yaşlı nüfusun eğitim durumu da önemli bir faktördür. 2022’de yaşlı nüfus içinde okuma yazma bilenlerin oranı %86,5’e yükselmiştir. Ancak, eğitim düzeyinde ve cinsiyet bazında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Özellikle, yaşlı kadınların okuma yazma bilme oranının erkeklere göre daha düşük olduğu görülmektedir. Bu durum, yaşlı kadınların eğitim ve kalkınma fırsatlarına erişimlerinin sınırlı olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, yaşlıların eğitim ve öğrenim fırsatlarına erişimini artırmak için çeşitli önlemler alınmalıdır.

Yaşlı nüfusun ekonomik durumu da dikkate değerdir. Yoksulluk oranı %21,7’ye ulaşmıştır ve işgücüne katılma oranı %12,2’dir. Ancak, yaşlılar arasında teknoloji kullanımı artmaktadır. 2023’te, 65-74 yaş grubundaki internet kullanıcılarının oranı %40,7’ye yükselmiştir. Bu, yaşlı nüfusun ekonomik ve sosyal hayata katılımını artırmak için teknolojinin önemli bir araç olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Ancak, yaşlıların teknolojiye erişiminde ve kullanımında eşitsizlikler devam etmektedir, bu da dikkate alınması gereken bir husustur.

Bu veriler, yaşlı nüfusun yaşam kalitesini iyileştirmek ve yaşlılara yönelik politikalar geliştirmek için önemli bir temel oluşturmaktadır. Bununla birlikte, yaşlı nüfusun heterojen yapısı ve ihtiyaçları dikkate alınarak, politika yapıcılar ve sosyal hizmet uzmanları arasında işbirliği ve koordinasyon önemlidir. Ayrıca, yaşlıların haklarını korumak ve refahlarını artırmak için kapsamlı ve etkili politikaların uygulanması gerekmektedir.

Bu makale hazırlanırken. TÜİK verilerinden istifade edilmiştir. Kaynak makale için tıklayınız.

sosyalpolitikalar